روشهای ایرانی (بهروز رضایی منش)

استادیار گروه مدیریت دولتی دانشگاه علامه طباطبایی

روشهای ایرانی (بهروز رضایی منش)

استادیار گروه مدیریت دولتی دانشگاه علامه طباطبایی

چگونه در باره ی موضوع هایی با پسوند اسلامی (مانند مدیریت اسلامی) بیندیشیم؟


  1.                 چگونه در باره ی موضوع هایی با پسوند اسلامی (مانند مدیریت اسلامی) بیندیشیم؟
  2.                                                      نوشته ی بهروز رضایی منش
                                           (استادیار گروه مدیریت دولتی دانشگاه علامه طباطبایی)
    1- برخی از دانشگاهیان علوم انسانی از باب فضل هم که شده وقتی از آنها در باره ی "چیستی مدیریت اسلامی" سوال می کنند در پاسخ می گویند: "من که قبول ندارم". در برابر این نوع پاسخ دادن چه باید گفت؟ نگارنده معتقد است کمال اندیشه آنجاست که استاد و پروفسور دانشگاهی ما برای تایید یا رد یک سوال و بر اساس اخلاق علمی هم که شده از روش استدلال کردن استفاده کند. براستی روش تمسخرگری و اخلاق غیرمتواصعانه به هنگام مواجهه و رو در رویی با سوال های جدید و مفاهیم و گزاره های نو چه چیزی به خواننده و دانشجوی دانشگاه می آموزد؟ پاسخ این است که تمسخر کردن به خواننده ی دانشگاهی و غیردانشگاهی می آموزد که در مواجهه با مفاهیم و سوالات نو به جای استدلال آوری، اقدام به تمسخر کردن کند. ولی ما نیک می دانیم که با تصغر و تسخر کردن مجهولات ذهنی به معلوم نمی گرایند. وقتی استادی خود را دانای کامل می انگارد و حتی در ذهن خود امکان نادانستن مسائل جدید را نمی دهد و حتی امکان ناتوانی تبیین گری چیزهای نو را نمی دهد، چه چیزی جز غرور ورزی و غرض ورزی و انداختن گونی غرور بر دوش دانشجویان می آموزد؟ آری حق کلام هم همین است که حضرت استاد چیزی جز مدرک غرور تحویل دانشجویان خود نمی دهد. دانشگاه شده است کارخانه ی ساخت بشکه های غرور. بشکه های خالی وارد دانشگاه می شوند و استادان گرامی آنها را پر از غرور می کنند و  تحویل جامعه می دهند. تمسخر نشانه ی چیست؟ نشانه ی جهالت. در غیر این باید شاهد بحث و بررسی و تجزیه و تحلیل می شدیم نه تمسخر کردن. خطاب به آقای الف و حضرات همانند ایشان عرض می کنم که اگر برای حتا رد و انکار هم که شده و نه لزوماً تایید و ارادت و ایمان، به خواندن همراه با تامل "قرآن" بپردازند تا متوجه شوند که بدون استثناء تمامی اقوام جاهل پیشین به تمسخر پیامبران خود پرداخته اند. غرضم این است که تمسخر "شأن امم جاهل پیشین" است . بنابراین اگر کسی "متخصص مفاهیم" باشد، باید توان بررسی تخصصی مفاهیم رشته ی خود را داشته باشد. می پذیرم که بحث مفهومی فلسفی در باره ی مدیریت اسلامی خارج از توان چهره ی ماندگار علمی آقای دکتر پروفسور است.  پس لااقل متواضعانه اعلام کند که توان بررسی تخصصی  موضوع را ندارد و نیز متکبرانه نگوید:  "من قبول ندارم" .  متخصص کسی است که بتواند نور آگاهی (یا با تحقیقات جامعه شناختی و یا ارزیابیهای استدلالی - انتقادی) اش را بر متغیر مورد بررسی بیفکند و زوایای تاریک و روشن مساله را بر خواننده هویدا کند. هم چنین انتظار می رود که به خواننده ی چنین نوشته ای احساس مطلوبی دست دهد. احساس مطلوب دانستن. احساس مطلوب ناشی از دستکاری و جابجا شدن زوایا و ابعاد و اجزای دانایی اش. تمسخر نشانه ی عدم اهلیت تمسخر کننده است.
    2- چارچوب نظری تحقیق:
    برای نگاه کردن به موضوع یا مفهومی با پسوند اسلامی محقق ابتدا باید برای خود یک "چارجوب نظری" دست و پا کرد. محقق چنان چه تسلطی بر "چارچوبهای نظری موضوع مورد تحقیق" خود نداشته باشد، احتمال دارد در بیابان و شوره زار گسترده ی منظرها و ابهامات و خلط مسائل گم شود. باید دید که فرد در اظهارات و طرزتلقی خود تا چه اندازه تحت تاثیر عواملی چون امور معرفتی و روانشناختی یا سیاسی یا اجتماعی یا اقتصادی است. هم طور که می دانیم بازیکنان رشته های ورزشی هنگام روبرو شدن با یک موقعیت جدید از یک تکنیک یا فن یا استیل بهره می برند. در خصوص اظهارات موافق یا مخالف افراد انسانی نیز باید علل مخفی شده در پشت نظرات و آراء مورد توجه قرار گیرند. ممکن است که به ظاهر کلامات حقی مطرح گردد ولی باید دید وی در پی حق است یا باطل (این دیدگاه را امیرالمومنین ع مطرح کرده است. کلمه الحق یراده الباطل). شیوه ی بررسی محقق چیست؟ با کدام چارچوب نظری به موضوع نگاه می کند؟ ابعاد مورد توجه اش برای ارزیابی موضوع چیست؟ ممکن است نویسنده ای انگیزه های درونی یا اصلی خود را در بررسی های علمی اش برای مخاطبان آثار خود صادقانه مطرح نکند. در اندیشه یا موازین دین اسلام موفقیت یا عدم موفقیت عملکردی نظریه یا شخص یا سازمان یا حکومتی دلیل موجهی برای تایید یا رد محسوب نمی شود. در حالی که امروزه اشخاص زیادی در عوام و خواص هستند که موافقت یا مخالفتشان با مباحث اسلامی بیشتر به علت های خارجی متکی است تا به اتکای دلایل منطقی. 
نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد