همه مسلمانان به قیامت و حساب و کتاب ایمان دارند و معتقدند که اگر انسان به کسی ستم کند و یا حقّ کسی را ضایع کند، روز قیامت باید درباره آن پاسخ‌گو باشد، در قرآن مجید آمده است:
فَمَن یَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَیْرًا یَرَهُ
وَمَن یَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا یَرَهُ
پس هر کس هم، ذرهای کار خیر انجام دهد، آن را خواهد دید؛
و هر کس هم، ذرهای کار بد کردهایم. آن را خواهد دید؛۱
بزرگانی همچون حضرت امام خمینی(ره) معتقدند که این دو آیه شریفه، از محکمات قرآن هستند۲؛ یعنی از آیاتی هستند که به تأویل، توضیح و شرح و بسط فراتر از خود نیاز ندارند. بنابراین طبق مفادّ صریح این دو آیه، اگر کسی ذرّه‌ای” که حتّی به وزن نمی‌آید و یا تنها با ترازوهای بسیار دقیق به حساب می‌آید” خوبی انجام دهد، خودِ آن خوبی را می‌بیند؛ یعنی در برابر آن، مزد به او نمی‌دهند؛ بلکه همان‌کار خوب را به شخص برمی‌گردانند و اگر هم کار بدی را مرتکب شود، همان کار بد را به او تحویل می‌دهند.
مسلمان، وقتی این دو آیه را می‌بیند، باید اندکی تأمّل کند؛ هر کسی بهتر می‌داند که چه مقدار کار خوب و بد انجام داده است. در این زمینه مطالعۀ کتاب «منازل الآخرة»، نوشته مرحوم قوچانی(ره) بسیار مفید و قابل استفاده است. قلم روان مرحوم قوچانی، برای جوان‌ها لطافت بیشتری دارد. این کتاب به گفته شهید مطهّری(ره) مجموعه مکاشفات آن مرحوم است. یعنی ایشان این مسائلی را که نوشته، نخست دیده و سپس به قلم آورده است. کسانی که چشم برزخی دارند، چیزهایی می‌بینند که ما نمی‌بینیم. البته خدا ستّارالعیوب است و آبروی همگان را حفظ می‌کند و آن کسی هم که واقع را می‌بیند، حق ندارد آن را بازگو کرده و از اشکال واقعی مردم پرده بردارد.
صورت برزخی اعمال
کارهایی که ما انجام می‌دهیم، کم کم در روح ما به شکل ملکه در می‌آید. اگر کسی دو یا سه بار دروغ گفت و این کار را ادامه داد، به تدریج دروغگو می‌شود و ملکه دروغگویی در او شکل می‌گیرد. هنگامی که عمل و رفتاری در انسان عادت می‌شود، باطن انسان را با خود همراه و متناسب می‌کند. توضیح آن که ما یک چهرۀ ظاهری داریم که همه آن را می‌بینند و شامل چشم، لب، دهان، گوش و … می‌شود. امّا یک چهره باطنی هم داریم که بر اثر رفتارها و کارهای انسان شکل می‌گیرد؛ به عنوان مثال چهره باطنی افرادی که دائم مردم را فریب می‌دهند، به شکل میمون است. کسانی که منافق‌اند، دو زبان دارند که یکی از آنها پشت سرشان است. آن هایی که متکّبرند، به شکل مورچه‌اند، از همه کوچک‌ترند و روز قیامت در زیر دست و پا هستند. آنان که زبان به طعنه می‌گشایند و دیگران را می‌آزارند، مثل عقرب‌اند. مردمی که مال یتیم را می‌خورند، آتش‌خوار و آن کسانی که حرام‌خواری می‌کنند، کثافت‌خوارند. شهوت‌ران‌ها هم به شکل خوک‌اند. البته خداوند ایشان را این‌گونه نیافریده، بلکه خلقت آنها به صورت انسان بوده و آنان با اعمالشان، شاکلۀ خود را تغییر داده‌اند. این مسأله در روایات نیز آمده است. امام صادق(علیه السلام) میفرمایند:
«وقتی خدا شما را خلق کرد، باطنتان مثل آیینه صاف و زیبا بود».
مسیحیّت امروز معتقد است که انسان، گنهکار به دنیا می‌آید! چون حضرت آدم(علیه السلام) یک خلافی مرتکبت شده است!؛ و برای همین باید او را غسل تعمید داد؛ امّا ما معتقدیم اگر آدم(علیه السلام) گناه کرد، به ما ربطی ندارد؛ زیرا:
کُلُّ امْرِئٍ بِمَا کَسَبَ رَهِینٌ
(آری) هر کس در گرو اعمال خویش است؛۳
علّامه طباطبایی(رحمة‌الله) میفرمایند: اوایل جوانی در نجف‌اشرف بودیم، شخصی بود که به او می‌گفتند: «شیخ عبود». مردی با بصیرت بود. اغلب به قبرستان وادی السّلام سر می‌زد. یک روز طلبه‌های جوان دور او را گرفتند و گفتند: چه خبر؟ گویا منتظر خبرهای عجیب و غریب بودند. آن مرد گفت: از این خبرهایی که شما می‌خواهید، نه، امّا خود یک خبر دارم. چند عدد از قبرها را دیدم که خالی هستند. از قبری پرسیدم: می‌گویند در قبر مار و مور و عقرب و جود دارد، ولی الآن که چیزی نیست؟ ناگاه شنیدم که قبر گفت: ای رفیق! ما که مار و مور نداریم. شما آدم‌ها خودتان مار و مور می‌آورید. این‌ها اعمال خود شماست و هرگز نمی‌توانید از اعمالتان فرار کنید.
—————-
پی نوشت ها:
۱٫ سوره زلزال، آیه ۷ و ۸
۲٫ چهل حدیث امام راحل، ص ۴۶۲
۳٫ سوره مدّثر، آیه ۲۱
حجت الاسلام والمسلمین آقاتهرانی
آقای رضایی منش
سلام علیکم؛
این نوشته کاملاً درست میگه. من چهره ی برزخی همسرم را که یک عمر مرا فریب داد و سرم را کلاه گذاشت و از او هیچ خیر و برکتی جز رنج نصیبم نشد به شکل میمون دیدم. یک روز به او گقتم و تا مدتها با من دعوا می کرد. چون زن نادان مکار همیشه خودش را جز خوبان تلقی می کرد. فکر می کند خدا فریب ادا و اطوار مذهبی اش را می خورد.
مثلا من شنیده بودم که رزمنده هایی در دوره جنگ به ملاقات آقای حسن زاده رفتند و از ایشان پرسیدند که آنها را به چه شکلی می بینند؟
که آقا گفتند (اگه اشتباه نکنم) :سگ _ خرس _ و الاغ!!
یا مثلا خوندم
آدمهای شهوت ران و بد اخلاق سگ دیده می شوند!
آدم های بدون طهارت ، خوک دیده می شوند(این و البته دقیق مطمئن نیستم)
کسانی که زیاد می خورند و حروم حلال نمی کنند هم روحشون خرس دیده میشه!(اینم شنیدم البته)
ظالمین و جنایتکاران هم کفتار و گرگ هستند
کسانی هم که الاغ هستن اونایی اند که حرف زیاد میزنند اما عملی برای گفته شون ندارن!
مثلا مدرس حوزه علمیه ای نزد آقای بهجت رحمة الله علیه رفت و از ایشان خواست که چهره واقعی او را بهش بگن که آقای بهجت گفت :شما الاغ هستی!!!!
اون بنده خدا خیلی ناراحت شد و چند روز تب کرد و بعد دوباره از آقای بهجت پرسید: واقعا من الاغ دیده میشم؟
که آقا گفتند :درسته که من گفتم شما الاغ هستی ولی الاغی با چهره نورانی هستی!!(یعنی فقط حدیث می گفت اما وقتی برای عمل به آن نداشت یا قوٌتش نمی رسید!)
اینطور که من شنیدم انسان های بدخو در عالم قبر و برزخ همواره با سگ سفید یا سیاه و اژدهای معمولی یا آتشین بسته به شدت و نوع بدخویی همنشین هستند.
و اینو نمیشه گفت که عذاب خداست و با طلب بخشش از طرف رفع میشه بلکه این همنشین ها جزویی از روح فرد هستند و ازش جدا نمیشند.
برای همین هم امام رضا (ع) میفرمایند: چه همنشین بدی است بدخویی.
دوستان هیچی بدتر از بدخویی نیست بخدا.چون گناهی هست که بخشیده نمیشه و از طرفی خداوند کافر خوش اخلاق رو بیشتر از مومن بد اخلاق دوست داره.
حتی جایی شنیدم که خداوند در آخرت فردی رو که حتی خدارو نمیشناسه ولی با اهل خانه اش خوش اخلاق و خوش خلق و خو بوده رو به بهشت می فرسته!
در جایی دیگه هم شنیدم فردی نزد یکی از علما میرفت(نمی دونم قاضی یا خیاط) در کوچه چهره ی زن زیبایی که از کوچه عبور میکرده توجه طرف رو به خودش جلب میکنه و بعد اون عالم ربانی به طرف می گه که چرا چهره ات شبیه زنان شده؟مگر به نامحرم نگاه کردی؟
خدا به ما رحم کند ولی در جایی دیگر هم شنیدم که نشانه ی اینکه فرد در وجودش حیوانیت کشته شده آرامش و شادی درونی و البته خوش اخلاقی و خنده رویی هستش.
با سلام
در عالم حیوانات هر حیوانی در یک صفت خاص بیش از سایر صفات برجسته است مثلا شیر وپلنگ و گرگ مظهر درندگی وبیرحمی و خرس وخوک مظهر شهوت و دیوثی و خروس مظهر وقت شناسی و غیرت و....
بنابراین چون انسان مجموعه ای از همه حیوانات است بعضی انسانها هم در یک ویا چند صفت غالبند .